7 Bệnh Trên Cây Cam Thường Gặp Và Cách Phòng Tránh Hiệu Quả Nhất

Cây cam là loại cây như thế nào?

Cây cam là một trong những loại cây ăn quả có giá trị kinh tế cao ở Việt Nam. Tuy nhiên, cây cam cũng rất dễ mắc phải nhiều loại bệnh nếu không được chăm sóc đúng cách. Việc nhận biết sớm các bệnh thường gặp và áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả sẽ giúp tăng năng suất, chất lượng trái và kéo dài tuổi thọ của cây. Bài viết sau đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về các bệnh phổ biến trên cây cam và cách phòng bệnh hiệu quả nhất hiện nay.

Các bệnh phổ biến trên cây cam và cách phòng bệnh hiệu quả

1. Bệnh Greening (Vàng lá gân xanh)

Triệu chứng

• Lá non bị vàng, gân lá vẫn còn xanh.
• Quả nhỏ, chín không đều, có vị đắng, rụng sớm.
• Cây phát triển kém, còi cọc.

Nguyên nhân

• Do vi khuẩn Candidatus Liberibacter asiaticus gây ra.
• Lây truyền qua rầy chổng cánh (Diaphorina citri).

Cách phòng ngừa

• Chọn giống sạch bệnh: Sử dụng cây giống cam được kiểm định không nhiễm vi khuẩn Greening.
• Phòng trừ rầy chổng cánh: Phun thuốc sinh học hoặc thuốc hóa học định kỳ như Confidor, Actara.
• Cắt tỉa cây: Loại bỏ cành bị bệnh để tránh lây lan.

2. Bệnh loét cam (Citrus Canker)

Triệu chứng

• Vết loét tròn, màu nâu, có viền vàng trên lá, cành và quả.
• Quả bị sần sùi, giảm giá trị thương phẩm.
• Lá dễ rụng, cây suy yếu.

Tác nhân gây bệnh

• Vi khuẩn Xanthomonas citri.

Biện pháp phòng trị

• Cắt tỉa cành bệnh: Loại bỏ bộ phận bị nhiễm.
• Sát khuẩn dụng cụ: Dùng dung dịch nước vôi hoặc cồn 70 độ.
• Phun thuốc: Sử dụng Copper Oxychloride, Streptomycin, Kasumin.

3. Bệnh thán thư

Dấu hiệu nhận biết

• Vết bệnh xuất hiện trên lá và quả dưới dạng đốm nâu hoặc đen, sau đó lan rộng. 
• Trái cam bị khô, rụng sớm.
• Lá xoăn, rụng từng mảng.

Nguyên nhân

• Do nấm Colletotrichum gloeosporioides gây ra.

Cách xử lý

• Thu gom lá, quả rụng: Tránh lây lan qua đất.
• Phun thuốc: Dùng Mancozeb, Carbendazim, Score.
• Cắt tỉa định kỳ: Đảm bảo vườn thông thoáng, ánh sáng chiếu đều.

4. Bệnh nấm Phytophthora (thối rễ, xì mủ thân)

Biểu hiện

• Gốc và thân cây có dịch nhựa chảy ra, chuyển màu nâu sẫm.
• Lá vàng, rụng hàng loạt.
• Rễ thối đen, cây chết dần.

Tác nhân

• Nấm Phytophthora nicotianae hoặc Phytophthora palmivora.

Cách phòng bệnh

• Trồng cây trên đất cao ráo, thoát nước tốt.
• Bón phân hữu cơ hoai mục và chế phẩm Trichoderma.
• Xử lý bằng thuốc Ridomil, Aliette.

5. Bệnh vàng lá do tuyến trùng

Dấu hiệu

• Lá chuyển vàng từ từ từ gốc lên ngọn.
• Rễ bị sưng, thối và có nhiều nốt u.
• Cây còi cọc, không phát triển được.

Nguyên nhân

• Tuyến trùng ký sinh ở rễ, gây tổn thương và giảm khả năng hút dinh dưỡng.

Cách khắc phục

• Bón phân hữu cơ sinh học: Giúp cải tạo đất và tăng cường hệ vi sinh vật có lợi.
• Luân canh cây trồng: Hạn chế phát triển tuyến trùng.
• Sử dụng thuốc sinh học: Chế phẩm có chứa nấm đối kháng.

6. Bệnh chảy gôm

Triệu chứng

• Thân cây xuất hiện các vết nứt, rỉ nhựa (gôm) màu nâu hoặc đen.
• Cây yếu, ra hoa ít, quả nhỏ.
• Bệnh dễ lây lan khi thời tiết ẩm ướt.

Nguyên nhân

• Do nấm Phytophthora và điều kiện đất xấu, đọng nước.

Cách điều trị

• Vệ sinh vườn thường xuyên.
• Sơn vôi lên vết thương kết hợp thuốc gốc đồng.
• Phun Aliette, Metalaxyl quanh gốc.

7. Bệnh rụng hoa, rụng trái non

Biểu hiện

• Hoa rụng trước khi nở hoặc ngay sau khi thụ phấn.
• Trái non bị rụng hàng loạt, làm giảm sản lượng nghiêm trọng.

Nguyên nhân

• Do nấm, vi khuẩn hoặc thiếu dinh dưỡng, nước tưới không đều.

Cách phòng

• Bón phân cân đối, chú trọng kali và canxi.
• Tưới nước đều, đặc biệt giai đoạn ra hoa.
• Phun bổ sung vi lượng qua lá (Bo, Zn).

Bảng tổng hợp các bệnh trên cây cam

STT	Tên bệnh	Tác nhân gây bệnh	Biểu hiện chính	Thuốc/biện pháp phòng ngừa
1	Greening	Vi khuẩn, rầy chổng cánh	Vàng lá gân xanh, trái nhỏ, chín không đều	Phun Confidor, Actara, loại bỏ cành bệnh
2	Loét cam	Xanthomonas citri	Vết loét tròn nâu, viền vàng trên lá, quả	Phun Copper Oxychloride, cắt tỉa thường xuyên
3	Thán thư	Colletotrichum gloeosporioides	Đốm đen trên lá và quả, rụng trái	Phun Mancozeb, Score, vệ sinh vườn
4	Thối rễ, xì mủ	Phytophthora spp.	Rễ thối, thân xì mủ, cây chết dần	Phun Ridomil, Aliette, đất thoát nước tốt
5	Tuyến trùng	Tuyến trùng rễ	Lá vàng từ dưới lên, rễ sưng có u	Bón phân hữu cơ, thuốc sinh học
6	Chảy gôm	Nấm, đất ẩm	Nứt thân, rỉ nhựa, cây yếu	Vôi, thuốc gốc đồng, Metalaxyl
7	Rụng hoa, rụng trái non	Nấm, thiếu dinh dưỡng	Hoa rụng sớm, trái non rụng	Bổ sung Bo, Zn, tưới nước đều

Lời khuyên để vườn cam luôn khỏe mạnh

• Chọn giống cam sạch bệnh, phù hợp với vùng đất.
• Luôn giữ vườn thông thoáng, cắt tỉa định kỳ.
• Theo dõi sâu bệnh định kỳ, xử lý sớm khi phát hiện dấu hiệu.
• Áp dụng biện pháp canh tác hữu cơ, hạn chế thuốc hóa học.
• Luân canh cây trồng, cải tạo đất sau mỗi vụ.

Máy bay không người lái hiện nay là một trong những giải pháp công nghệ tiên tiến, hỗ trợ nhà vườn trong việc phòng trừ sâu bệnh trên cây cam một cách hiệu quả và tiết kiệm. Thiết bị này giúp phun thuốc nhanh chóng, chính xác, giảm lượng thuốc thất thoát và hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường.

Ngoài ra, máy bay nông nghiệp còn có thể vận hành tốt ở nhiều địa hình khác nhau và góp phần bảo vệ sức khỏe người làm vườn nhờ hạn chế tiếp xúc trực tiếp với hóa chất. Những dòng máy như KD-60PRO, KD-30MAX đang được nhiều nhà vườn trồng cam lựa chọn nhờ khả năng tăng năng suất, nâng cao chất lượng trái và giảm chi phí lao động.

Máy bay nông nghiệp KD-60PRO

Máy bay không người lái KD-60PRO đang dần trở thành lựa chọn ưu tiên của nhiều nhà vườn trồng cây cam nhờ khả năng phun thuốc chính xác và hiệu quả vượt trội. Thiết bị được trang bị hệ thống định vị thông minh, cho phép phân bổ thuốc đều khắp vườn, đồng thời tự động điều chỉnh lượng thuốc dựa theo địa hình và tốc độ bay.

Nhờ đó, người trồng cam có thể tiết kiệm thời gian, giảm bớt gánh nặng lao động, đặc biệt hữu ích trong những thời điểm cao điểm sâu bệnh. KD-60PRO không chỉ hỗ trợ bảo vệ vườn cam một cách toàn diện mà còn giúp nâng cao năng suất, hướng tới mô hình canh tác hiện đại và bền vững.

Máy bay nông nghiệp KD-30MAX

Máy bay không người lái KD-30MAX với thiết kế nhỏ gọn, dễ thao tác đang là giải pháp phù hợp cho những vườn cam có quy mô vừa và nhỏ. Thiết bị hỗ trợ phun thuốc tự động, chính xác, giúp kiểm soát sâu bệnh hiệu quả và tối ưu chi phí trong quá trình canh tác.

• Kích thước nhỏ gọn, thao tác dễ dàng, phù hợp với người mới sử dụng.

• Lập trình đường bay linh hoạt, phun chính xác vào khu vực cần xử lý.

• Hoạt động ổn định ở nhiều dạng địa hình, kể cả khu vực có độ dốc cao.

• Giảm thiểu tiếp xúc với thuốc bảo vệ thực vật, đảm bảo an toàn cho người lao động.

Ngoài ra, đối với những vườn cam nhỏ, bà con có thể cân nhắc sử dụng bình phun thuốc trừ sâu dùng điện — một giải pháp vừa tiết kiệm chi phí, vừa giúp kiểm soát lượng thuốc dễ dàng hơn.

Kết luận

Việc nắm vững các bệnh phổ biến trên cây cam và cách phòng bệnh hiệu quả không chỉ giúp người trồng cam hạn chế thiệt hại mà còn nâng cao chất lượng và giá trị kinh tế cho vườn cam. Hãy đầu tư thời gian quan sát, chăm sóc và xử lý bệnh đúng cách để đảm bảo cây cam phát triển khỏe mạnh quanh năm. Nếu bạn cần bản tải xuống hoặc muốn tôi chia nhỏ bài viết này thành các phần dễ đăng lên blog, cứ nói nhé!